Japonya’da Başbakan Kişida Fumio hükümeti, “Ulusal Güvenlik Stratejisi, Ulusal Savunma Asılları ve Uzun Vadeli Savunma Programı”ndan oluşan 3 doktrini güncelledi.
Güncellenen savunma siyasetlerine göre Çin “en büyük stratejik meydan okuma”, Kuzey Kore ise “eskisinden daha önemli ve daha yakın bir tehdit” olarak nitelendirildi.
Söz konusu güncellenen stratejilere göre, Japonya, caydırıcı öge olarak uzun menzilli füzeler edinebilecek. Öte yandan 2023 mali yılından itibaren 5 yıllık savunma bütçesi 43 trilyon yene (315 milyar dolar), 2027 prestijiyle yıllık savunma bütçesi, gayri safi hasılanın yüzde 2’sine çıkarılacak. Bu da Japonya’yı dünyada askeri harcanması en yüksek ülkeler ortasına yazdıracak.
Japonya’nın İkinci Dünya Savaşı daha sonrası ABD işgali altında hazırlanan Anayasa’sında pasifist bir ulus olması ve saldırgan tavra girmeyeceği söz ediliyordu. Bu atılım ile Japonya’nın da artık Asya Pasifik’te akın kapasitesine sahip bir aktör olarak alana çıkabileceği söz edilebilir. Olağan Japonya’nın bu süreçte yakın müttefiki ABD ile birlikte hareket edeceğini ve bugüne kadar Japonya’nın savunmasının büyük bir kısmını ülkedeki üsleri ile sağlayan ABD’nin kalmaya devam edeceğini de eklemek gerekiyor.
‘Asya Pasifik’te her ülkenin kendini muhafaza kalkanı oluşmaya başladı’
Peki, Japonya niye yıllardır süren siyasetini değiştirerek alana “saldırı kapasitesine sahip” bir aktör olarak çıkmayı istedi? “Uluslararası Alakalarda Kaynayan Sular: Güney Çin Denizi” kitabının muharriri ve Asya Pasifik araştırmacısı Diren Doğan, Sputnik’e yaptığı değerlendirmede, bu sorunun cevabını şöyleki verdi:
“Bu değişikliğin niçini Asya Pasifik bölgesinin dönüşümü. ABD’nin Çin’i çevreleme stratejisiyle başlayan süreçte Asya Pasifik bölgesinde her ülkenin kendini müdafaa kalkanı oluşmaya başladı. Ya da bu ülkeler gerekli önlemler her neyse onu almaya başladılar. Bu çevreleme stratejisinden kastettiğim şey neydi? Çin Halk Cumhuriyeti’nin ve Asya’nın yükselişinin paralelinde aslında bütün aktörlerin gözleri bir bakıma Asya Pasifik’e dönmüştü. Buranın gerek ekonomik, gerek ekoenerji manasındaki doygunluğu, emtia mamül istikrarındaki o merkez rolü ve ekonomik olarak da yükselişi geleceğin burada olduğunu öteki ülkelere de hissettirmişti. Bilhassa de 2021 ve 2022 senelerında biz Çin’in artık milletlerarası global tertibe tehdit ya da meydan okuyucu olarak tanımlandığını görüyoruz. Bu tarif hem Amerika Birleşik Devletleri tarafınca birebir vakitte NATO tarafınca yapılıyor. Bu kapsamda da ABD’nin burada Japonya, Avusturalya, Tayvan, bir nebze Güney Kore ile oluşan bir çevreleme stratejisi var. Bu çevreleme stratejisi paralelinde yalnızca bölge ülkeleri değil, bütün ülkeler Asya Pasifik’e karşı rollerini gösteriyorlar. Aslında Japonya’nın refleksi de buradan geliyor.”
‘Bölge nükleer olmayan dehşet istikrarına hakikat evriliyor’
Doğan, “Biz Japonya’yı yalnızca öz savunma kuvvetlerinden oluşan ve pasifist bir ülke olarak tanımlıyorduk. Pekala neden bunu yaptı? Aslında ben bölgenin biraz nükleer olmayan dehşet istikrarına gerçek evrildiğini düşünüyorum. Yani Çin askeri modernizasyonu arttırdıkça, bölgede taktik sınırlarını artırdıkça bunun oluşturduğu güvensizlik bölge ülkelerini yeni zırhlar kuşanmaya itiyor. Fakat bölge ülkeleri ve Amerika Birleşik Devletleri çevreleme sıkıştırdıkça ve Çin’in üstüne gitgide bu sefer de Çin kendini daha fazla askeri manada güçlendirmeye çalışıyor” diye de ekledi.
‘Bölgede saflar gittikçe sıklaşmaya başladı’
ABD bölgede ittifaklarını genişletirken Çin de askeri yatırımlarını artıyor. Pekala, istikrar kimin lehine artıyor? Doğan, şunları söylemiş oldu:
“Bence net olarak ABD lehine artıyor diyemeyiz. Japonya, Avustralya, Tayvan ve Amerika Birleşik Devletleri ekseninden bakıldığında gelecekte suların ısınacağını düşünüyorum. Zira burada Çin’in bilhassa Tayvan ve Doğu Türkistan üzere önemli kırmızı çizgileri var. Artık bölgede saflar gittikçe sıklaşmaya başladı. Yani herkes hem telaffuz bazında hem uygulama bazında saflarında ilan ediyor. Bundan daha sonra bu Asya Pasifik’teki deki süreç globale yayılacak. Örneğin ABD, AB ülkelerinden Çin’le alakalarını kesmesini ya da Çin’e yaptırım yapmasını talep edecek. Yani süreç bu biçimde iplerin düzgünce gerilmesine yanlışsız gidecek üzere duruyor.”
Güncellenen savunma siyasetlerine göre Çin “en büyük stratejik meydan okuma”, Kuzey Kore ise “eskisinden daha önemli ve daha yakın bir tehdit” olarak nitelendirildi.
Söz konusu güncellenen stratejilere göre, Japonya, caydırıcı öge olarak uzun menzilli füzeler edinebilecek. Öte yandan 2023 mali yılından itibaren 5 yıllık savunma bütçesi 43 trilyon yene (315 milyar dolar), 2027 prestijiyle yıllık savunma bütçesi, gayri safi hasılanın yüzde 2’sine çıkarılacak. Bu da Japonya’yı dünyada askeri harcanması en yüksek ülkeler ortasına yazdıracak.
Japonya’nın İkinci Dünya Savaşı daha sonrası ABD işgali altında hazırlanan Anayasa’sında pasifist bir ulus olması ve saldırgan tavra girmeyeceği söz ediliyordu. Bu atılım ile Japonya’nın da artık Asya Pasifik’te akın kapasitesine sahip bir aktör olarak alana çıkabileceği söz edilebilir. Olağan Japonya’nın bu süreçte yakın müttefiki ABD ile birlikte hareket edeceğini ve bugüne kadar Japonya’nın savunmasının büyük bir kısmını ülkedeki üsleri ile sağlayan ABD’nin kalmaya devam edeceğini de eklemek gerekiyor.
‘Asya Pasifik’te her ülkenin kendini muhafaza kalkanı oluşmaya başladı’
Peki, Japonya niye yıllardır süren siyasetini değiştirerek alana “saldırı kapasitesine sahip” bir aktör olarak çıkmayı istedi? “Uluslararası Alakalarda Kaynayan Sular: Güney Çin Denizi” kitabının muharriri ve Asya Pasifik araştırmacısı Diren Doğan, Sputnik’e yaptığı değerlendirmede, bu sorunun cevabını şöyleki verdi:
“Bu değişikliğin niçini Asya Pasifik bölgesinin dönüşümü. ABD’nin Çin’i çevreleme stratejisiyle başlayan süreçte Asya Pasifik bölgesinde her ülkenin kendini müdafaa kalkanı oluşmaya başladı. Ya da bu ülkeler gerekli önlemler her neyse onu almaya başladılar. Bu çevreleme stratejisinden kastettiğim şey neydi? Çin Halk Cumhuriyeti’nin ve Asya’nın yükselişinin paralelinde aslında bütün aktörlerin gözleri bir bakıma Asya Pasifik’e dönmüştü. Buranın gerek ekonomik, gerek ekoenerji manasındaki doygunluğu, emtia mamül istikrarındaki o merkez rolü ve ekonomik olarak da yükselişi geleceğin burada olduğunu öteki ülkelere de hissettirmişti. Bilhassa de 2021 ve 2022 senelerında biz Çin’in artık milletlerarası global tertibe tehdit ya da meydan okuyucu olarak tanımlandığını görüyoruz. Bu tarif hem Amerika Birleşik Devletleri tarafınca birebir vakitte NATO tarafınca yapılıyor. Bu kapsamda da ABD’nin burada Japonya, Avusturalya, Tayvan, bir nebze Güney Kore ile oluşan bir çevreleme stratejisi var. Bu çevreleme stratejisi paralelinde yalnızca bölge ülkeleri değil, bütün ülkeler Asya Pasifik’e karşı rollerini gösteriyorlar. Aslında Japonya’nın refleksi de buradan geliyor.”
‘Bölge nükleer olmayan dehşet istikrarına hakikat evriliyor’
Doğan, “Biz Japonya’yı yalnızca öz savunma kuvvetlerinden oluşan ve pasifist bir ülke olarak tanımlıyorduk. Pekala neden bunu yaptı? Aslında ben bölgenin biraz nükleer olmayan dehşet istikrarına gerçek evrildiğini düşünüyorum. Yani Çin askeri modernizasyonu arttırdıkça, bölgede taktik sınırlarını artırdıkça bunun oluşturduğu güvensizlik bölge ülkelerini yeni zırhlar kuşanmaya itiyor. Fakat bölge ülkeleri ve Amerika Birleşik Devletleri çevreleme sıkıştırdıkça ve Çin’in üstüne gitgide bu sefer de Çin kendini daha fazla askeri manada güçlendirmeye çalışıyor” diye de ekledi.
‘Bölgede saflar gittikçe sıklaşmaya başladı’
ABD bölgede ittifaklarını genişletirken Çin de askeri yatırımlarını artıyor. Pekala, istikrar kimin lehine artıyor? Doğan, şunları söylemiş oldu:
“Bence net olarak ABD lehine artıyor diyemeyiz. Japonya, Avustralya, Tayvan ve Amerika Birleşik Devletleri ekseninden bakıldığında gelecekte suların ısınacağını düşünüyorum. Zira burada Çin’in bilhassa Tayvan ve Doğu Türkistan üzere önemli kırmızı çizgileri var. Artık bölgede saflar gittikçe sıklaşmaya başladı. Yani herkes hem telaffuz bazında hem uygulama bazında saflarında ilan ediyor. Bundan daha sonra bu Asya Pasifik’teki deki süreç globale yayılacak. Örneğin ABD, AB ülkelerinden Çin’le alakalarını kesmesini ya da Çin’e yaptırım yapmasını talep edecek. Yani süreç bu biçimde iplerin düzgünce gerilmesine yanlışsız gidecek üzere duruyor.”