‘Türkiye Eğilimleri’ araştırmasının 2021 yılı sonuçları belirtildi. Kadir Has Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Aydın uyumunda akademik bir grup tarafınca yürütülen araştırma, 26 vilayette yaşayan 1000 bireyle gerçekleştirildi. Kadir Has Üniversitesi Türkiye Araştırmaları Kümesi ile Küresel Akademi iştirakinde geliştirilen araştırma Prof. Dr. Mitat Çelikpala, Prof. Dr. Erinç Yeldan, Prof. Dr. Murat Güvenç, Prof. Dr. Osman Z. Zaim, Prof. Dr. Banu Baybars Hawks, Dr. Öğr. Üyesi Kerem Yıldırım, Dr. Öğr. Üyesi Berkay Ayhan, Dr. Öğr. Üyesi M. Kerem Çoban ve Sezen Kaya’dan oluşan takımla yapıldı. Saha çalışmaları ise Akademetre Araştırma ve Stratejik Planlama tarafınca gerçekleştirildi.
Yüzde 57 geçinemiyor, ekonomiyi en büyük sorun olarak gorenlerin oranı yüzde 22.7
İştirakçilerin yüzde 22.7’si ‘Türkiye’nin şu anki en değerli sorunu nedir’ sorusuna ‘ekonomide yaşananlar’ karşılığını verirken, yüzde 17.9 ‘mülteciler’ formunda yanıtladı. Geçen yıl birinci sırada yer alan ‘koronavirüs salgını’ ise yüzde 15.8’e gerilemiş durumda.
Araştırmanın sonuçları geçen yıl ile karşılaştırıldığında ‘kendim ve ailemi geçindiremiyorum’ diyenlerin oranı yüzde 51.1’den yüzde 57.2’ye çıkmış görünüyor. ‘Ekonomik oranda daha makus durumdayım’ diyenler ise yüzde 55.4’e yükselmiş, borçlarının durumundan telaş duyanların oranı da yüzde 45.8’ düşmüş durumda.
Hükümetin iktisat siyasetlerini neredeyse yüzde 41 başarılı buluyor, kullanım garantili muahedeleri yüzde 39.8 olumlu karşılıyor
‘’Yap-İşlet-Devret’ modeli çerçevesinde özel şirketlerle ‘kullanım garantili’ mutabakatlar yaparak sunmasını nasıl değerlendiriyorsunuz’ sorusuna iştirakçilerin yüzde 39.8’i olumlu yanıtını verirken, olumsuz bulanların oranı yüzde 29.5. Soruyu yüzde 27.6 ise ‘ne olumlu ne olumsuz buluyorum’ biçimde yanıtladı. Hükümetin iktisat siyasetlerini ise 40.8 başarılı buluyor.
Türkiye iktisadı açısından en kıymetli görülen sorun yüzde 85.6 oranında faizlerin yüksekliği
‘Türkiye’de yakın devirde yaşanan ekonomik zorlukların temel niçinleri nedir’ sorusuna ise yüzde 20.7 ‘faizlerin yüksek olması’, yüzde 14.8 ‘yüksek dış borçlanma’ ve yüzde 14.4 ise ‘göçmen ve mülteciler’ karşılığını verdi.
Türkiye iktisadı açısından kıymetli görülen mevzular içinde ise yüzde 85.6 ile faizlerin yüksekliği, yüzde 84.7’yle enflasyonun yüksekliği, yüzde 82.3 ile besin eserleri fiyatlarında artış, yüzde 81.9’la Türk lirasının paha kaybetmesi, yüzde 80.4 ile kira ve mesken meblağlarında artışlar, yüzde 79.6’yla işsizlik, yüzde 79.3’le vergi oranlarının yüksekliği, yüzde 79.1 ile dış siyasette yaşanan düşünceler, yüzde 78.9’la dış borçların yüksekliği ve yüzde 78.7 ile gelir dağılımındaki eşitsizlik üzere ögeler dikkat çekiyor.
Çalışmanın neticelerina nazaran, yalnızca yüzde 5.4 aylık muhtaçlıklarını karşıladıktan daha sonra tasarruf yapma imkanına sahip. Tasarruf sistemi ise yüzde 54.6 ile altın, yüzde 38 ile ise döviz olarak öne çıkıyor.
Kendini toplumsal demokrat olarak tanımlayanların oranı düştü
Türk halkının siyasi yelpazedeki yerini de ortaya koyan araştırmada, ‘kendinizi siyasi görüşünüz açısından nasıl tanımlarsınız’ sorusuna yüzde 27.5 ile en çok ‘muhafazakâr’ karşılığı veriliyor. Bu tarifi yüzde 19.9 ile ‘milliyetçi’ ve yüzde 19.2 ile ‘Kemalist’ takip ediyor. Kendisini ‘Siyasal İslamcı’ olarak tanımlayanların oranı yüzde 9’la geçen yıla göre kıymetli bir değişiklik göstermezken, ‘toplumsal demokrat’ diyenlerin oranı yüzde 13.9’dan yüzde 8.3’e düşmüş görünüyor.
Türkiye’nin yarısından fazlası Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemini tercih ediyor
Ülkenin idare biçimi olarak iştirakçilerin yüzde 55.7’si Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni tercih ederken, yüzde 44.3’ü Parlamenter Sistem’i benimsediğini belirtiyor. Öte yandan, kendilerine sunulan yönetimsel sözleri değerlendirmeleri istenen iştirakçilerin yüzde 55.3’ü ‘demokratik siyasal sistem ile yönetim’ tercihini hayli âlâ ve âlâ olarak değerlendirirken, yüzde 51.2’si ‘parlamento ve seçimlerle uğraşmak zorunda kalmayan kuvvetli bir öndere sahip olmak’ tercihine olumlu yaklaşıyor. Bunları yüzde 38.2 ile ‘hükümet yerine uzmanların, ülke için en âlâ olduğuna inandıkları şeyi yapmaları’, yüzde 28.1 ile ‘ülkeyi dini başkanların yönetmesi’ ve yüzde 25.2 ile ‘ülkeyi ordunun yönetmesi’ şıklarını olumlayanlar takip ediyor.
Yüzde 64.5 erken seçimi desteklemiyor
İştirakçiler ‘Haziran 2023’te yapılması öngörülen cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçimlerinin öne alınmasına gerek var mıdır’ sorusuna yüzde 64.5 oranında ‘hayır’ karşılığını verdi. Erken seçimin yapılmasını gerekli görüp ‘evet’ diyenler ise yüzde 16.9 oranında. Yüzde 18.6 da fikrinin olmadığını belirtti. ‘Bugün bir seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz’ sorusuna ise iştirakçiler sırasıyla yüzde 35.9 ile AK Parti, yüzde 24.6 ile CHP, yüzde 9.7 ile MHP, yüzde 9.4 ile ÂLÂ Parti ve yüzde 9 ile HDP karşılığını verirken oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı yüzde 5.3’te, kararsızların oranı ise yüzde 3.6’da kalıyor.
En hayli polis ve jandarmaya güveniliyor, muhalefet partileri yüzde 40.6 ile son sırada
Çalışmanın neticelerina nazaran, Türk halkının en güvendiği kurumlarda birinci sırayı yüzde 65.4’le polis ve jandarma paylaşıyor, akabinde yüzde 62.4 ile Türk Silahlı Kuvvetleri geliyor. TBMM yüzde 57 ile dördüncü, Cumhurbaşkanlığı ise yüzde 56.9’la takip ediyor. En az güvenilen kurumlar ise yüzde 46.2 ile RTÜK, yüzde 42.6 ile medya kuruluşları ve yüzde 40.6’yla muhalefet partileri oldu.
Suriye siyasetini başarısız bulanların oranı yüzde 38’e yükseldi
Hükümetin dış siyasetini başarılı bulma oranında yükseliş devam ediyor, iştirakçilerin yüzde 50.6’sı bu siyasetlerden mutlu. Lakin Suriye siyasetlerinin başarılı bulunma oranı azalmaya devam ediyor. Suriye konusunda izlenen siyasetleri başarılı bulanların oranı 2019’da yüzde 36, 2020’de yüzde 32.1 olarak kaydedilirken 2021 araştırmasında bu oran yüzde 27.4’e düşüyor. Başarısız bulanların oranı ise bu yıl yüzde 23.6’dan yüzde 38.1’e yükselmiş durumda.
Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üye olması gerektiğini düşünenlerin oranı da yükselişte. 2020’de yüzde 52.8 üyeliğin desteklerken bu oran 2021’de yüzde 58.4’e çıktı. Üyeliği ise en hayli yüzde 62 ile kendini cumhuriyetçi/kemalist olarak tanımlayanlar destekliyor. Cumhuriyetçi/kemalistleri ise yüzde 61.1 ile siyasal islamcılar takip ediyor.
Dış siyasette en çok Müslüman ülkeler ve Rusya ile işbirliği yapılması gerektiği düşünülüyor
Dış siyasette Türkiye’nin işbirliği yapması gerektiği düşünülen ülkeler içinde birinci sırayı bu yıl yüzde 17.5 ile Müslüman ülkeler alıyor. Rusya kıymetli bir yükseliş kaydederek yüzde 16.4 ile ikinci sırada geliyor. Türki Cumhuriyetler ise bu yıl yüzde 14.1 ile üçüncü sıraya geriliyor. Bu ülkeleri yüzde 14.1’le ABD, yüzde 12.7 ile AB Ülkeleri ve yüzde 10.1’le NATO ülkeleri takip ediyor.
En büyük tehdit Ermenistan, ABD üçüncü sırada
Türk halkının tehdit olarak algıladığı ülkeler sıralamasında uzun vakittir birinci sırayı bırakmayan ABD, bu yıl sıralamada üçüncülüğe yüzde 56.1 geriledi ve yerini yüzde 60.9’la Ermenistan’a verdi. Yüzde 60.5 ile ikinci sıradaki İsrail ve yüzde 49.6’yla dördüncü sıradaki Irak hala kıymetli tehditler olarak görülmekle bir arada, 2021 tehdit algısında temel çıkışı yüzde 36.4’ten yüzde 44.6’ya yükselen oranı ile Güney Kıbrıs kaydediyor.
Öte yandan, Türkiye’nin yabancı ülkelerde asker bulundurmasına takviye yüzde 29.1, ‘Türkiye’nin hudut ötesi operasyonlarına destek’ de yüzde 33.7 oranında.
Yüzde 80.4 Türkiye’nin göçmen alımına son vermesi gerektiği düşünüyor
‘Ülkemizde bulunan sığınmacılar ne derece memnunsunuz’ 2020’de iştirakçilerin yüzde 55.2’si şad değilim derken, bu yıl bu oran yüzde 68.9’a çıkmış durumda. ‘Türkiye Suriye’de Esad Hükümeti ile resmen görüşmeli midir’ sorusuna ise 2020’de yüzde 20.4 ‘evet’ derken, 2021’de bu oran yüzde 26.4’e yükseldi. Yüzde 80.4 Türkiye’nin göçmen alımına son vermesi gerektiği görüşündeyken, mevcut göçmenlerin 3. ülkelere gitmesinin teşvik edilmesi gerektiğini düşünenlerin oranı ise yüzde 79.4.
Yüzde 57 geçinemiyor, ekonomiyi en büyük sorun olarak gorenlerin oranı yüzde 22.7
İştirakçilerin yüzde 22.7’si ‘Türkiye’nin şu anki en değerli sorunu nedir’ sorusuna ‘ekonomide yaşananlar’ karşılığını verirken, yüzde 17.9 ‘mülteciler’ formunda yanıtladı. Geçen yıl birinci sırada yer alan ‘koronavirüs salgını’ ise yüzde 15.8’e gerilemiş durumda.
Araştırmanın sonuçları geçen yıl ile karşılaştırıldığında ‘kendim ve ailemi geçindiremiyorum’ diyenlerin oranı yüzde 51.1’den yüzde 57.2’ye çıkmış görünüyor. ‘Ekonomik oranda daha makus durumdayım’ diyenler ise yüzde 55.4’e yükselmiş, borçlarının durumundan telaş duyanların oranı da yüzde 45.8’ düşmüş durumda.
Hükümetin iktisat siyasetlerini neredeyse yüzde 41 başarılı buluyor, kullanım garantili muahedeleri yüzde 39.8 olumlu karşılıyor
‘’Yap-İşlet-Devret’ modeli çerçevesinde özel şirketlerle ‘kullanım garantili’ mutabakatlar yaparak sunmasını nasıl değerlendiriyorsunuz’ sorusuna iştirakçilerin yüzde 39.8’i olumlu yanıtını verirken, olumsuz bulanların oranı yüzde 29.5. Soruyu yüzde 27.6 ise ‘ne olumlu ne olumsuz buluyorum’ biçimde yanıtladı. Hükümetin iktisat siyasetlerini ise 40.8 başarılı buluyor.
Türkiye iktisadı açısından en kıymetli görülen sorun yüzde 85.6 oranında faizlerin yüksekliği
‘Türkiye’de yakın devirde yaşanan ekonomik zorlukların temel niçinleri nedir’ sorusuna ise yüzde 20.7 ‘faizlerin yüksek olması’, yüzde 14.8 ‘yüksek dış borçlanma’ ve yüzde 14.4 ise ‘göçmen ve mülteciler’ karşılığını verdi.
Türkiye iktisadı açısından kıymetli görülen mevzular içinde ise yüzde 85.6 ile faizlerin yüksekliği, yüzde 84.7’yle enflasyonun yüksekliği, yüzde 82.3 ile besin eserleri fiyatlarında artış, yüzde 81.9’la Türk lirasının paha kaybetmesi, yüzde 80.4 ile kira ve mesken meblağlarında artışlar, yüzde 79.6’yla işsizlik, yüzde 79.3’le vergi oranlarının yüksekliği, yüzde 79.1 ile dış siyasette yaşanan düşünceler, yüzde 78.9’la dış borçların yüksekliği ve yüzde 78.7 ile gelir dağılımındaki eşitsizlik üzere ögeler dikkat çekiyor.
Çalışmanın neticelerina nazaran, yalnızca yüzde 5.4 aylık muhtaçlıklarını karşıladıktan daha sonra tasarruf yapma imkanına sahip. Tasarruf sistemi ise yüzde 54.6 ile altın, yüzde 38 ile ise döviz olarak öne çıkıyor.
Kendini toplumsal demokrat olarak tanımlayanların oranı düştü
Türk halkının siyasi yelpazedeki yerini de ortaya koyan araştırmada, ‘kendinizi siyasi görüşünüz açısından nasıl tanımlarsınız’ sorusuna yüzde 27.5 ile en çok ‘muhafazakâr’ karşılığı veriliyor. Bu tarifi yüzde 19.9 ile ‘milliyetçi’ ve yüzde 19.2 ile ‘Kemalist’ takip ediyor. Kendisini ‘Siyasal İslamcı’ olarak tanımlayanların oranı yüzde 9’la geçen yıla göre kıymetli bir değişiklik göstermezken, ‘toplumsal demokrat’ diyenlerin oranı yüzde 13.9’dan yüzde 8.3’e düşmüş görünüyor.
Türkiye’nin yarısından fazlası Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemini tercih ediyor
Ülkenin idare biçimi olarak iştirakçilerin yüzde 55.7’si Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni tercih ederken, yüzde 44.3’ü Parlamenter Sistem’i benimsediğini belirtiyor. Öte yandan, kendilerine sunulan yönetimsel sözleri değerlendirmeleri istenen iştirakçilerin yüzde 55.3’ü ‘demokratik siyasal sistem ile yönetim’ tercihini hayli âlâ ve âlâ olarak değerlendirirken, yüzde 51.2’si ‘parlamento ve seçimlerle uğraşmak zorunda kalmayan kuvvetli bir öndere sahip olmak’ tercihine olumlu yaklaşıyor. Bunları yüzde 38.2 ile ‘hükümet yerine uzmanların, ülke için en âlâ olduğuna inandıkları şeyi yapmaları’, yüzde 28.1 ile ‘ülkeyi dini başkanların yönetmesi’ ve yüzde 25.2 ile ‘ülkeyi ordunun yönetmesi’ şıklarını olumlayanlar takip ediyor.
Yüzde 64.5 erken seçimi desteklemiyor
İştirakçiler ‘Haziran 2023’te yapılması öngörülen cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçimlerinin öne alınmasına gerek var mıdır’ sorusuna yüzde 64.5 oranında ‘hayır’ karşılığını verdi. Erken seçimin yapılmasını gerekli görüp ‘evet’ diyenler ise yüzde 16.9 oranında. Yüzde 18.6 da fikrinin olmadığını belirtti. ‘Bugün bir seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz’ sorusuna ise iştirakçiler sırasıyla yüzde 35.9 ile AK Parti, yüzde 24.6 ile CHP, yüzde 9.7 ile MHP, yüzde 9.4 ile ÂLÂ Parti ve yüzde 9 ile HDP karşılığını verirken oy vermeyeceğini belirtenlerin oranı yüzde 5.3’te, kararsızların oranı ise yüzde 3.6’da kalıyor.
En hayli polis ve jandarmaya güveniliyor, muhalefet partileri yüzde 40.6 ile son sırada
Çalışmanın neticelerina nazaran, Türk halkının en güvendiği kurumlarda birinci sırayı yüzde 65.4’le polis ve jandarma paylaşıyor, akabinde yüzde 62.4 ile Türk Silahlı Kuvvetleri geliyor. TBMM yüzde 57 ile dördüncü, Cumhurbaşkanlığı ise yüzde 56.9’la takip ediyor. En az güvenilen kurumlar ise yüzde 46.2 ile RTÜK, yüzde 42.6 ile medya kuruluşları ve yüzde 40.6’yla muhalefet partileri oldu.
Suriye siyasetini başarısız bulanların oranı yüzde 38’e yükseldi
Hükümetin dış siyasetini başarılı bulma oranında yükseliş devam ediyor, iştirakçilerin yüzde 50.6’sı bu siyasetlerden mutlu. Lakin Suriye siyasetlerinin başarılı bulunma oranı azalmaya devam ediyor. Suriye konusunda izlenen siyasetleri başarılı bulanların oranı 2019’da yüzde 36, 2020’de yüzde 32.1 olarak kaydedilirken 2021 araştırmasında bu oran yüzde 27.4’e düşüyor. Başarısız bulanların oranı ise bu yıl yüzde 23.6’dan yüzde 38.1’e yükselmiş durumda.
Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üye olması gerektiğini düşünenlerin oranı da yükselişte. 2020’de yüzde 52.8 üyeliğin desteklerken bu oran 2021’de yüzde 58.4’e çıktı. Üyeliği ise en hayli yüzde 62 ile kendini cumhuriyetçi/kemalist olarak tanımlayanlar destekliyor. Cumhuriyetçi/kemalistleri ise yüzde 61.1 ile siyasal islamcılar takip ediyor.
Dış siyasette en çok Müslüman ülkeler ve Rusya ile işbirliği yapılması gerektiği düşünülüyor
Dış siyasette Türkiye’nin işbirliği yapması gerektiği düşünülen ülkeler içinde birinci sırayı bu yıl yüzde 17.5 ile Müslüman ülkeler alıyor. Rusya kıymetli bir yükseliş kaydederek yüzde 16.4 ile ikinci sırada geliyor. Türki Cumhuriyetler ise bu yıl yüzde 14.1 ile üçüncü sıraya geriliyor. Bu ülkeleri yüzde 14.1’le ABD, yüzde 12.7 ile AB Ülkeleri ve yüzde 10.1’le NATO ülkeleri takip ediyor.
En büyük tehdit Ermenistan, ABD üçüncü sırada
Türk halkının tehdit olarak algıladığı ülkeler sıralamasında uzun vakittir birinci sırayı bırakmayan ABD, bu yıl sıralamada üçüncülüğe yüzde 56.1 geriledi ve yerini yüzde 60.9’la Ermenistan’a verdi. Yüzde 60.5 ile ikinci sıradaki İsrail ve yüzde 49.6’yla dördüncü sıradaki Irak hala kıymetli tehditler olarak görülmekle bir arada, 2021 tehdit algısında temel çıkışı yüzde 36.4’ten yüzde 44.6’ya yükselen oranı ile Güney Kıbrıs kaydediyor.
Öte yandan, Türkiye’nin yabancı ülkelerde asker bulundurmasına takviye yüzde 29.1, ‘Türkiye’nin hudut ötesi operasyonlarına destek’ de yüzde 33.7 oranında.
Yüzde 80.4 Türkiye’nin göçmen alımına son vermesi gerektiği düşünüyor
‘Ülkemizde bulunan sığınmacılar ne derece memnunsunuz’ 2020’de iştirakçilerin yüzde 55.2’si şad değilim derken, bu yıl bu oran yüzde 68.9’a çıkmış durumda. ‘Türkiye Suriye’de Esad Hükümeti ile resmen görüşmeli midir’ sorusuna ise 2020’de yüzde 20.4 ‘evet’ derken, 2021’de bu oran yüzde 26.4’e yükseldi. Yüzde 80.4 Türkiye’nin göçmen alımına son vermesi gerektiği görüşündeyken, mevcut göçmenlerin 3. ülkelere gitmesinin teşvik edilmesi gerektiğini düşünenlerin oranı ise yüzde 79.4.